Những thông tin về rong biển có thể bạn chưa biết

A. Tổng quan về rong biển

Rong biển hay còn gọi là tảo bẹ là một thuật ngữ thông dụng và thiếu một định nghĩa chính thức chỉ những loài sinh vật sinh sống ở biển. Một loại rong biển có thể thuộc một trong một số nhóm tảo đa bào không có tổ tiên chung như: tảo đỏ, tảo lục và tảo nâu. Rong biển có thế sống ở cả hai môi trường nước mặn và nước lợ. Chúng mọc trên các rạn san hô hoặc trên các vách đá, hoặc có thể mọc dưới tầng nước sâu với điều kiện có ánh sáng mặt trời chiếu tới để quang hợp. Rong biển đã dần trở nên phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Rong biển là thức ăn rất giàu dưỡng chất. Trong các phương pháp dưỡng sinh của nhiều dân tộc trên thế giới, rong biển được coi là thức ăn tạo sự dẻo dai, khỏe mạnh về thể chất và tinh thần cho con người.

Canh rong biển trong bữa ăn thường ngày của người Nhật và người Hàn

Rong biển khô rất giàu chất bột đường, chất xơ, đạm, sinh tố và chất khoáng. Phân tích giá trị thành phần dinh dưỡng của rong biển cho thấy hàm lượng sinh tố A trong rong biển cao gấp 2-3 lần so với cà rốt, hàm lượng calci cao gấp 3 lần so với sữa bò, vitamin B2 cao gấp 4 lần trong trứng. Trong đó, yếu tố khoáng chất iod (iodine) được nhiều người quan tâm hơn cả bởi iod là chất khoáng cần thiết cho cơ thể. Nó có ảnh hưởng tới chức năng tuyến giáp giúp quyết định trí thông minh của con người.

Thành phần Alga alkane mannitol có trong rong biển là loại đường có hàm lượng calo thấp, giúp nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi cho ruột, làm cho thức ăn tiêu hoá nhanh và sớm loại bỏ các chất cặn bã lưu lại trong ruột. Trong rong biển hàm chứa một lượng chất khoáng rất phong phú. Thành phần quan trọng nhất có trong rong biển là fertile clement. Đây là chất có tác dụng điều tiết máu lưu thông, tiêu độc, loại bỏ các cặn bã có trong cơ thể. Thêm vào đó, nó còn là chất không thể thiếu của tuyến giáp trạng, nơi tiết ra hooc-môn sinh trưởng, giúp cơ thể phát triển.

Theo nhiều nghiên cứu tại Nhật Bản, trong rong biển chứa hàm lượng iod khá cao. Trong đó, hàm lượng iod cao nhất được tìm thấy trên rong biển màu nâu, tiếp sau là tảo bẹ khô và tảo thạch y khô (rockweed, fucus). Thấp hơn nữa là rong biển đỏ và xanh, khoảng 100-300ppm trong rong biển khô. Nhưng dù vậy, rong biển khô xanh vẫn có hàm lượng iod cao hơn so với bất kỳ loại cây trồng nào trên đất liền.

Rong biển thường có ở các rạn san hô, độ sâu có ánh sáng mặt trời chiếu xuống được để quang hợp

Sử dụng

Việc tiêu thụ sản phẩm từ rong biển đã trải qua thời kì lịch sử lâu dài. Các dấu vết khảo cổ học cho thấy Nhật Bản đã dùng rong biển từ hơn 10 nghìn năm trước. Ở nền văn hoá Trung Quốc cổ đại, rong biển được coi là đặc sản được dùng trong các món ăn của triều đình và chỉ hoàng tộc, khách của hoàng thân mới được thưởng thức. Dù rong biển được coi là món ăn đặc trưng của châu Á nhưng trên thực tế các quốc gia có đường biển trên thế giới như Scotland, Ireland, Tây Ban Nha, quần đảo Thái Bình Dương và các nước Nam Mỹ ven biển… cũng đã sử dụng rong biển từ rất lâu đời.

Sơ chế rong biển sau khi thu hoạch

Rong biển đã được sử dụng trong bữa ăn của con người từ thời tiền sử. Sau đó trở nên phổ biến trên các quốc gia như Nhật Bản hay Hàn Quốc. Theo các tư liệu lịch sử thì rong biển được đa dạng hóa vào thời kỳ Nara. Người Nhật sử dụng chủ yếu ba loại rong biển là rong dang sợi, rong dạng miếng dẹt và rong dạng khối thạch trong suốt. Từ lâu, rong biển gắn liền với lịch sử của nước Nhật, người Nhật đã dùng rong biển trong các món ăn. Khi nó còn được khai thác với số lượng ít, rong biển trở thành món quà xa xỉ sau những chuyến đi biển của người Nhật. Sau này, khi cải cách được cách đi biển người ta đã khai thác được nhiều hơn và rong biển trở nên phổ biến hơn.

B. Chi tiết những lợi ích cho sức khoẻ con người khi sử dụng rong biển

1. Cung cấp vitamin và khoáng chất

Rong biển chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn bất kỳ loại rau trồng trên mặt đất nào. Chúng là nguồn cung cấp các vi chất dinh dưỡng như folate, canxi, ma- giê, kẽm, sắt và selen. Quan trọng hơn, rong biển còn chứa nguồn i- ốt lớn cho cơ thể.

2. Cung cấp DHA và EPA - axit béo omega -3

Không giống như các loại cây trồng trên mặt đất, rong biển có chứa các axit béo DHA và EPA, vì thế rong biển và dầu tảo là nguồn cung cấp omega -3 đáng tin cậy cho những người ăn chay.

3. Hỗ trợ hệ tiêu hóa

Một số người khi ăn các loại đậu thường bị đầy hơi và tức bụng. Nếu bạn bị như vậy, hãy cho thêm rong biển kombu, một loại rong biển rất phổ biến, vào nấu cùng với đậu thì các triệu chứng kia sẽ hoàn toàn biến mất.

4. Chứa chất chống oxy hóa

Rong biển có chứa rất nhiều chất chống oxy hóa. Là một loại thực phẩm lành mạnh, rong biển có thể giúp cơ thể chống lại sự mất cân bằng ô xi hóa và ngăn chặn các bệnh mãn tính như ung thư và các bệnh về đường tiêu hóa.

5. Cung cấp chất xơ prebiotic

Tất cả các loại thực vật đều chứa chất xơ nhưng rong biển còn chứa nhiều loại carbohydrate (đường, tinh bột và chất xơ) khác giúp thúc đẩy hoạt động của các enzym trong hệ tiêu hóa mà cơ thể còn thiếu. 

Đó là carrageenan, fucan, galactan và nhiều loại khác. Những chất carbohydrate này sau đó sẽ trở thành thức ăn cho các vi khuẩn trong đường ruột. Tất cả những gì bạn ăn đều ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hoạt động của các vi khuẩn trong đường ruột của bạn. Nhiều loại vi khuẩn có thể hấp thụ tốt những thức ăn bạn đã ăn để phát triển. Thực tế, các nhà khoa học đã chứng minh rằng vi khuẩn đường ruột có lợi trong cơ thể của một người Nhật khỏe mạnh đã tăng thêm rất nhiều nhờ thói quen thường xuyên sử dụng rong biển trong thực đơn hàng ngày.

Chúng ta có thể thấy những lợi ích rất quan trọng trong việc sử dụng rong biển vào bữa ăn hàng ngày, tuy nhiên, cũng có một số lưu ý khi sử dụng thực phẩm này để tránh tác dụng không mong muốn với sức khoẻ nhé.

Quá nhiều i - ốt có thể gây ra các vấn đề về tuyến giáp

I-ốt là một khoáng chất rất quan trọng đối với sự hoạt động của tuyến giáp và rong biển là nguồn cung cấp i-ốt dồi dào cho cơ thể. 

Khi tuyến giáp phải tiếp nhận một lượng i-ốt quá lớn, nó có thể xuất hiện rất nhiều vấn đề xấu. Nếu bạn mắc các bệnh liên quan đến tuyến giáp thì cần phải đặc biệt lưu ý đến điều này.

Một nghiên cứu từ Nhật Bản đã chứng minh rằng những người phụ nữ thường xuyên ăn 15 đến 30gr rong biển kombu thì lượng TSH (một loại hormon sinh ra từ tuyến yên) sẽ tăng lên, còn T3 và T4 tự do (các hormon tuyến giáp) giảm xuống.

Khi họ dừng ăn rong biển thì TSH và các hormon tuyến giáp lại trở lại bình thường. Theo đó, các nhà nghiên cứu khuyến cáo rằng, chúng ta không nên tiêu thụ quá 3mg i-ốt một ngày.

Trong nền ẩm thực đặc trưng châu Á, ngoài sử dụng rong biển, người dân còn sử dụng một số loại thức ăn có chứa goitrogens, đã giúp hạn chế sự hấp thụ i-ốt của tuyến giáp. Những chất này có trong các món ăn thông thường như gạo japonica (gạo nhật), đậu phụ, sữa đậu nành và các loại rau cải. Đó là lí do hầu hết người Nhật tuy ăn nhiều rong biển nhưng không mắc các bệnh liên quan đến tuyến giáp.

Sản phẩm Cháo tổ yến thịt bằm rong biển gạo nhật Đồng Xanh với sự kết hợp các dinh dưỡng tổ yến và rong biển ở mức vừa phải cùng hạt phôi cháo từ gạo nhật là sự bổ sung hoàn hảo cho một bữa ăn nhanh đủ dưỡng chất, cân bằng, phù hợp với thể trạng của người châu Á.